Dinh dưỡng
Công dụng và hiểu biết về cao bạch quả
Th2
Ngày đăng: 22/02/2024
Được biết đến dưới tên tiếng Anh là Ginkgo biloba, bạch quả từ lâu đã góp mặt trong nền y học truyền thống. Ngày nay, nó được rất nhiều người ưa chuộng dưới dạng thực phẩm chức năng, và là thảo dược bày bán phổ biến. Chiết xuất Ginkgo biloba, hay còn gọi là cao bạch quả, được làm ra từ lá cây khô và có thể được tìm thấy dưới các dạng khác nhau như chiết xuất lỏng, viên nén và viên nang. Hãy cùng Giàu Chất khám phá bạch quả là gì và công dụng của cao bạch quả cho sức khỏe như thế nào.
1. Khái quát chung về bạch quả và cao bạch quả
Nguyên bản từ Trung Quốc, bạch quả là một trong các loại cây cổ thụ có tuổi thọ lên tới hàng nghìn năm. Theo thông tin từ Mount Sinai, một cây bạch quả có khả năng sống đến 1.000 năm và đạt chiều cao khoảng 37 mét.
Nổi bật với những chiếc lá có dạng quạt và những nhánh nhỏ, cây bạch quả sinh trái nhưng không thể tiêu thụ do hạt có độc tố. Y học Trung Quốc cổ đại áp dụng lá bạch quả vào việc chữa trị các bệnh lý liên quan tới não bộ, hệ thống tuần hoàn, đường hô hấp và pha trà. Hạt của cây cũng được dùng để điều trị các triệu chứng như ho, sốt, đau răng, tiêu chảy và bệnh lậu.
Khoa học hiện đại hướng tới việc nghiên cứu chiết xuất từ lá khô của bạch quả, hay còn được gọi là cao bạch quả.
Thành phần này được coi là một loại thực phẩm chức năng thảo mộc, với các công dụng như nâng cao trí nhớ, cải thiện chức năng não bộ và cải thiện lưu thông máu, và trước đây đã được ứng dụng rộng rãi trong y học Trung Quốc cổ truyền.
2. Những lợi ích sức khỏe của cao bạch quả
Trong cao bạch quả có chứa terpene lactones (terpenoid) và ginkgo flavone glycoside (flavonoid) là những chất hoạt động có khả năng chống oxy hóa, giúp bảo vệ mô khỏi tổn thương và các loại bệnh tật. Ngoài ra, sự có mặt của flavonoid còn giúp thúc đẩy lưu thông máu.
Với những thành phần trên, chiết xuất cao bạch quả cung cấp nhiều lợi ích trong việc tăng cường chức năng nhận thức và cải thiện lưu thông máu, có liên quan đến huyết áp, trí nhớ và sức khỏe của mắt.
Dưới đây là một số thông tin chi tiết hơn về công dụng của cao bạch quả:
Cải thiện trí nhớ và nhận thức nhờ cao bạch quả
Bạch quả được đánh giá có khả năng nâng cao trí nhớ và đối phó với sự suy giảm nhận thức do tuổi tác, được nhiều người xem xét như một liệu pháp tự nhiên cho bệnh Alzheimer.
Qua đánh giá 21 thử nghiệm lâm sàng đã thấy rằng việc kết hợp điều trị Alzheimer thông thường với việc sử dụng bạch quả mang lại những cải thiện trong chức năng nhận thức ở bệnh nhân Alzheimer ở mức độ nhẹ. Tuy nhiên, cần những nghiên cứu sâu hơn do các thử nghiệm này có sự đa dạng về mẫu nghiên cứu, chất lượng và kết quả.
Dựa trên đánh giá hệ thống năm 2013, có thể xem xét sử dụng bạch quả như một liệu pháp hỗ trợ tuổi tâm thần phân liệt. Các nhà khoa học ghi nhận rằng bạch quả mang lại tác động tích cực đến các triệu chứng loạn thần ở những bệnh nhân mắc phải tâm thần phân liệt mãn tính và đang điều trị bằng thuốc antipsychotic.
Nhưng không chỉ vậy, các nhà nghiên cứu còn phát hiện ra bạch quả mang lại lợi ích cho những bệnh nhân mắc chứng tăng động giảm chú ý (ADHD), tự kỷ và rối loạn lo âu tổng quát, song họ cũng nhấn mạnh rằng cần nhiều nghiên cứu hơn nữa về vấn đề này.
Đọc thêm: Các loại nấm tốt nhất cho sức khỏe não bộ
Khả năng cải thiện lo âu và căng thẳng của bạch quả
Nghiên cứu đã chỉ ra rằng chiết xuất từ bạch quả (ginkgo biloba) có thể giảm đi một số triệu chứng của lo âu. Trong một thí nghiệm, người dùng bạch quả với liều lượng 480 mg mỗi ngày đã giảm được 45% triệu chứng lo âu so với nhóm dùng giả dược.
Nguyên nhân của việc này có thể là do hiệu quả chống oxy hóa của bạch quả tăng lên. Tuy nhiên, các bằng chứng vẫn còn thiếu để có thể khẳng định chắc chắn rằng bổ sung này hiệu quả trong trị liệu chứng lo âu.
Đọc thêm: 3 loại nấm giảm căng thẳng, lo âu tốt nhất
Lợi ích của cao bạch quả trong cải thiện chức năng sinh lý
Một trong những nguyên nhân gây giảm ham muốn tình dục hoặc sinh lý yếu chính là việc sử dụng thuốc antidepressant. Qua một nghiên cứu về đàn ông và phụ nữ sử dụng SSRI và các loại thuốc antidepressant khác, cao bạch quả đã cải thiện đáng kể ham muốn tình dục và khả năng đạt cực khoái ở 84% người tham gia trong đó tỷ lệ thành công ở nữ giới là 91%.
Những nghiên cứu khác cũng cho thấy cao bạch quả có hiệu quả trong việc cải thiện ham muốn và chức năng sinh lý ở phụ nữ đã qua thời kỳ mãn kinh.
Đọc thêm: Khám phá lợi ích của đông trùng hạ thảo đối với sinh lý nam
Tác dụng của bạch quả trong việc cải thiện thị lực
Bạch quả chứa đựng khả năng tiềm năng trong điều trị bệnh tăng nhãn áp và các vấn đề về mắt khác. Các đặc tính tự nhiên chống oxy hóa và cải thiện lưu lượng máu trong cao bạch quả đã được chứng minh là có tác dụng làm giảm thoái hóa võng mạc.
Cũng có chứng cứ cho thấy Ginkgo biloba giúp cải thiện khả năng nhìn màu ở những bệnh nhân mắc võng mạc tiểu đường.
Khả năng điều trị đau đầu và đau nửa đầu của cao bạch quả
Trong Đông y Trung Quốc, bạch quả đã được sử dụng làm phương thuốc điều trị đau đầu và đau nửa đầu, dù chưa có nghiên cứu hiện đại nào xác nhận hoàn toàn về hiệu quả này. Bạch quả có thể giảm viêm nhiễm và tăng cường lưu lượng máu não để hoạt động hiệu quả.
Tuy nhiên, không phải tất cả các trường hợp đau đầu đều phù hợp với việc sử dụng ginkgo biloba.
Bạch quả mang lại lợi ích cho tim mạch
Những ích lợi của bạch quả đến từ khả năng cải thiện lưu thông máu nổi bật của nó. Theo y học Trung-huynh, bạch quả thực sự giúp mở rộng các kênh lưu thông trong cơ thể, kích thích các cơ quan quan trọng như não, gan, và phổi thông qua việc cung cấp “khí”. Đối với những người có nguy cơ tim mạch, việc giãn mạch máu để máu có thể lưu thông tự do là rất quan trọng.
Một thí nghiệm được đăng tải trên Phytotherapy Research đã chỉ rõ rằng việc sử dụng cao bạch quả đã nhanh chóng cải thiện lưu lượng máu và oxit nitric tăng đến 12%.
Oxit nitric đóng một vai trò không thể thiếu đối với sức khỏe của hệ tim mạch do khả năng mở rộng mạch máu của nó.
Thông qua một nghiên cứu khác với các đối tượng là người lớn tuổi khỏe mạnh, người ta đã ghi nhận sự tăng cường lưu lượng máu và mở rộng mạch máu sau khi họ dùng chiết xuất từ cây bạch quả, cho thấy tiềm năng làm giảm rủi ro mắc bệnh tim ở tuổi già.
Tham khảo thêm: Đông trùng hạ thảo trong điều trị tim mạch: Lợi ích và phương pháp trị liệu
Công dụng chống oxy hóa của cao bạch quả
Không chỉ dừng lại ở việc giảm viêm và cải thiện tuần hoàn máu, nhưng khả năng chống lại sự oxy hóa của bạch quả còn đóng góp vào nhiều lợi ích sức khỏe khác. Các chất chống oxy hóa có mặt trong bạch quả có khả năng làm giảm lo âu, phòng chống ung thư và bảo vệ não khỏi các bệnh thoái hóa thần kinh.
Chúng tiêu diệt các gốc tự do, những phân tử có hại được hình thành từ các quá trình trao đổi chất cơ bản hoặc từ môi trường xung quanh, đồng thời làm giảm thiểu tổn thương do chúng gây ra, qua đó bảo vệ cấu trúc tế bào và DNA, giúp phòng ngừa các bệnh lý mạn tính.
Hiệu quả của cao bạch quả trong việc giảm triệu chứng hội chứng tiền kinh nguyệt (PMS)
Các nghiên cứu đã chỉ rõ rằng cao bạch quả có khả năng làm giảm triệu chứng của PMS ở nữ giới. Một nghiên cứu đối với 165 phụ nữ qua ba chu kỳ kinh nguyệt đã chứng minh rằng bạch quả giúp giảm đau bụng và căng tức ngực, cùng với việc giảm các triệu chứng tâm lý.
Một nghiên cứu khác chỉ kéo dài qua hai chu kỳ kinh nguyệt đã phát hiện 40 mg chiết xuất từ lá bạch quả giúp cải thiện PMS một cách đáng kể so với việc sử dụng giả dược, bao gồm cả về mặt vật lý lẫn tinh thần.
Phản ứng phụ khi sử dụng bạch quả
Liệu bạch quả có an toàn? Hầu hết mọi người đều có thể sử dụng chiết xuất bạch quả trong liều lượng phù hợp mà không gặp rủi ro.
Dẫu vậy, bạch quả có thể gây nên một số phản ứng phụ như sau:
- dị ứng da
- tiêu chảy
- rối loạn tiêu hóa
- chóng mặt
- đau đầu
- suy nhược cơ bắp
- buồn nôn.
Do khả năng ảnh hưởng đến quá trình đông máu, những người có vấn đề về chảy máu hoặc đang dùng thuốc hoặc thực phẩm chức năng tác động đến quá trình này, như warfarin, aspirin, tỏi, vitamin E và thuốc giảm viêm không steroid không nên sử dụng bạch quả.
Bạch quả cũng không phù hợp cho người mắc bệnh động kinh hoặc tiểu đường, trừ khi họ được sử dụng dưới sự hướng dẫn của bác sĩ.
Phụ nữ đang mang thai cũng nên tránh xa bạch quả.
Trước khi quyết định dùng bạch quả, bạn nên thảo luận với nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe chính của mình về việc này.
Không nên tiêu thụ hạt bạch quả hoặc lá bạch quả chưa được xử lý kỹ lưỡng; chúng chứa độc tố.
Bạch quả chứa một chất gọi là ginkgotoxin. Hợp chất này có nhiều nhất trong hạt bạch quả nhưng cũng xuất hiện một lượng nhỏ trong lá. Có cấu trúc giống vitamin B6, ginkgotoxin có thể làm giảm hiệu quả của vitamin B6.
Báo cáo từ một trường hợp cụ thể, một phụ nữ đã trải qua cơn động kinh do
Sau khi tiêu thụ một lượng lớn hạt ginkgo biloba, nồng độ vitamin B6 trong máu của một phụ nữ đã giảm, dẫn đến triệu chứng co giật toàn thân. Nhờ việc bổ sung vitamin B6, cô đã khắc phục được tình trạng này và không bị động kinh trở lại.
Phản ứng khi kết hợp với hợp chất khác
Hãy trao đổi cùng bác sĩ của bạn trước khi quyết định sử dụng cao bạch quả nếu bạn đang dùng các loại thuốc hoặc thực phẩm bổ sung khác. Bạch quả có khả năng tác động tới:
- Thuốc điều trị trầm cảm như Prozac (fluoxetine) và Tofranil (imipramine), có thể làm giảm tác dụng của chúng
- Thuốc loại chống đông máu, làm tăng khả năng chảy máu
- Thuốc đái tháo đường, ảnh hưởng đến cách thức cơ thể phản ứng với liệu pháp
- Ibuprofen, tăng rủi ro gặp phải tình trạng chảy máu
- Các loại Statin như Zocor (simvastatin) và Lipitor
- Xanax (alprazolam), có thể khiến thuốc kém hiệu quả hơn
Các hình thức cao bạch quả
Cao bạch quả thường được tìm thấy dưới dạng viên nén, viên nang, hay tinh chất lỏng chiết xuất. Cũng có thể tìm kiếm dạng lá khô hay dưới hình thức trà bạch quả.
Tránh xa hạt bạch quả và lá tươi vì chúng có độc tính.
Cách sử dụng bạch quả đúng liều lượng
Chưa có một liều lượng chuẩn cho việc dùng cao bạch quả, và liều lượng cần dùng phụ thuộc vào công thức và tình trạng cá nhân như độ tuổi, giới tính, hoặc tiền sử bệnh lý.
Tuy vậy, các nghiên cứu cho biết mức liều lượng thông thường và được xem là an toàn là 120 mg hai lần mỗi ngày, hoặc 40 mg ba lần mỗi ngày, hoặc 80 mg hai lần mỗi ngày.
*Việc tiêu thụ quá 600 mg có thể gây nguy hiểm. Các báo cáo nghiên cứu cảnh báo rằng mức tiêu thụ vượt quá 240 mg hàng ngày có thể gây ra phản ứng phụ và tương tác thuốc không mong đợi.
Trước khi bắt đầu sử dụng cao bạch quả, bạn cần thảo luận với chuyên viên y tế của mình.
Tóm tắt
Cao bạch quả là một chất chống oxy hóa có ích, giúp làm giảm viêm và cải thiện lưu thông máu. Các nghiên cứu đã cho thấy rằng ginkgo biloba có thể hỗ trợ trong việc điều trị chứng huyết áp cao, bảo vệ sức khỏe mắt, và nâng cao chức năng trí nhớ và nhận thức.
Bài viết này của Giàu Chất hy vọng đã cung cấp cho bạn thông tin cần thiết về cây bạch quả và lợi ích của cao bạch quả đối với sức khỏe. Bên cạnh đó, sản phẩm Viên Đông trùng hạ thảo cordyceps 950 từ Giàu Chất có chứa cả Đông trùng hạ thảo và bạch quả, rất tốt trong việc hỗ trợ sức khỏe cho người già trong quá trình lão hóa, người trẻ cần cải thiện trí nhớ và sức khỏe thần kinh.
