Bệnh vảy nến là gì và có thể lây không?

Bệnh vảy nến được biết là một căn bệnh phổ biến ở cả trong nước và quốc tế. Tại Mỹ, khoảng 7.5 triệu người đang phải sống chung với căn bệnh này. Hãy cùng Giàu Chất khám phá xem vảy nến là bệnh gì qua bài viết dưới đây.

1. Định nghĩa về bệnh vảy nến?

Bệnh vảy nến được định nghĩa là căn bệnh về da mãn tính, có nguồn gốc từ sự hoạt động quá mức của hệ thống miễn dịch gây viêm da. Những triệu chứng điển hình của bệnh là sự xuất hiện của những vùng da dày và bị đổi màu, phủ đầy các lớp vảy trắng. Trong khi da của người khoẻ mạnh thông thường sẽ phát triển và loại bỏ lớp da cũ sau khoảng một tháng, thì với người mắc vảy nến, quá trình này diễn ra nhanh chóng, tạo ra những cụm tế bào da chồng chất lên nhau thay vì bong tróc, gây ra những mảng da có thể gây đau rát và ngứa ngáy.

Trong tiếng Anh, vảy nến được gọi là psoriasis.

2. Các dạng bệnh vảy nến thường gặp

Bệnh vảy nến có nhiều dạng khác nhau, bao gồm:

• Vảy nến dạng mảng bám, còn gọi là Plaque psoriasis: Đây là dạng vảy nến thường gặp, chiếm 80-90% trong số những người mắc căn bệnh này.
• Vảy nến nghịch đảo, hoặc Inverse psoriasis: Dạng vảy nến này xuất hiện ở các khu vực nếp da người bệnh, tạo ra những mảng da mỏng không phủ vảy.
• Vảy nến thể giọt, hay Guttate psoriasis: Thường bắt đầu sau các biến chứng như viêm họng do liên cầu khuẩn, vảy nến này tạo ra vết sưng hình giọt nước nhỏ màu đỏ, thường ảnh hưởng tới trẻ em và thanh thiếu niên.
• Vảy nến mụn mủ: Có dấu hiệu là những vết sưng nhỏ chứa đầy mủ xuất hiện trên da.
• Vảy nến Erythrodermic: Là một loại vảy nến cực kỳ nghiêm trọng, ảnh hưởng đến một diện rộng lớn (trên 90%) của da, gây ra hiện tượng phát ban đỏ và lớp da bong tróc.
• Vảy nến Sebopsoriasis: Thường xuất hiện trên khuôn mặt và da đầu, có dạng vết sưng và mảng da có vảy màu vàng nhờn. Đây là kết hợp giữa vảy nến và viêm da tiết bã.
• Vảy nến móng: Gây ra sự thay đổi màu sắc, sự có mặt của các rãnh và rỗ trên móng tay hay móng chân.

3. Các bộ phận trên cơ thể bị ảnh hưởng bởi bệnh vảy nến

Da là bộ phận chính bị ảnh hưởng bởi bệnh vảy nến, và có khả năng xuất hiện ở bất kỳ nơi nào trên cơ thể, bao gồm:

• Khuỷu tay và đầu gối.
• Mặt và bên trong miệng.
• Da đầu.
• Móng tay và móng chân.
• Vùng kín.
• Lưng phía dưới.
• Lòng bàn tay và bàn chân.

Trong phần lớn trường hợp, bệnh nhân chỉ bị vảy nến trên một vùng nhỏ. Tuy nhiên, đối với những ca bệnh nghiêm trọng, những mảng da bị tổn thương có thể liền kết và lan rộng trên các diện rộng của cơ thể.

4. Tình trạng viêm khớp do bệnh vẩy nến là như thế nào?

Bệnh viêm khớp vẩy nến, còn được gọi là vảy nến khớp, là một dạng viêm khớp điển hình với các biểu hiện sưng và đau các khớp. Nó liên quan mật thiết với bệnh vẩy nến – một rối loạn tự miễn khiến hệ miễn dịch tấn công cơ thể mình và mang lại các triệu chứng đau khớp. Khoảng 33% người bị chẩn đoán mắc bệnh vẩy nến có nguy cơ cao gặp các vấn đề viêm khớp. Điều trị kịp thời có thể giúp giảm thiểu hậu quả cho các khớp.

5. Bệnh vẩy nến có những dấu hiệu gì?

Bên cạnh việc xuất hiện các mảng da và phát ban, bệnh nhân còn phải đối mặt với:

• Da ngứa ngáy.
• Da nứt nẻ và cảm giác khô cứng.
• Da bị đau nhức.
• Dấu hiệu móng tay bị hỏng như nứt nẻ, lõm hoặc dễ gãy.
• Cảm giác đau nhức ở các khớp.

Khi bạn cố gãi hay nặn mấy vùng mảng đó, có thể gây tổn thương cho da, từ đó dẫn đến nguy cơ nhiễm trùng cao. Nhiễm trùng cực kỳ nguy hiểm. Nếu bạn cảm nhận sự đau đớn rõ ràng cùng với sưng tấy và sốt cao, hãy coi đó là biểu hiện của tình trạng nhiễm trùng và cần liên hệ với bác sĩ ngay lập tức.

6. Do đâu mà bệnh vảy nến phát triển?

• Nguyên nhân của vảy nến được chốt lại là do phản ứng quá liều của hệ thống miễn dịch, gây ra tình trạng viêm trên da và là cội nguồn của bệnh.

Hệ thống miễn dịch trong cơ thể người mắc bệnh vảy nến nói riêng có nhiệm vụ loại bỏ các nguy cơ xâm nhập từ bên ngoài, như vi khuẩn, để bảo vệ sức khỏe và tránh bệnh tật.

Tuy nhiên, trong một số trường hợp, hệ thống này lại nhầm các tế bào khỏe mạnh của cơ thể là “kẻ xâm lược” và tấn công chúng, dẫn đến các mảng viêm da có vẩy được nhìn thấy trực tiếp trên da.

Trong điều kiện bình thường, quá trình tái tạo tế bào da phải mất đến 30 ngày, nhưng khi hệ miễn dịch phản ứng bất thường thì thời gian này rút ngắn xuống chỉ còn khoảng 3 đến 4 ngày. Điều này làm tăng tốc độ thay thế da, tạo ra hiện tượng vảy và tiêu bong da liên tục trên các mảng bị ảnh hưởng.

• Bệnh vảy nến có thể được truyền từ bố mẹ sang con cái, do đó là yếu tố gia đình.

7. Liệu bệnh vẩy nến có lây lan không?

Bệnh vảy nến không có khả năng lây truyền. Bạn sẽ không mắc phải bệnh này do tiếp xúc với những tổn thương ngoài da do vảy nến gây ra từ một người khác.

8. Có sự tương đồng nào giữa bệnh vẩy nến và bệnh chàm (Eczema) không?

Mặc dù thường gây nhầm lẫn, nhưng bệnh vảy nến và bệnh chàm (Eczema) là hai định nghĩa hoàn toàn khác biệt đối với tình trạng bệnh da. Dù có những biểu hiện ngoài da tương tự, nhưngNgười ta cho rằng bệnh vẩy nến là một hiện tượng tự miễn, trong khi đó, chàm thường gắn liền với các vấn đề về dị ứng, như dị ứng thức ăn hoặc bệnh hen suyễn.

Với bệnh Eczema, ngứa ngáy hay nặng hơn so với vẩy nến và thường nổi lên ở các vị trí khuỷu tay bên trong hay đằng sau đầu gối.

Ngược lại, vẩy nến có thể xuất hiện ở khuỷu tay, đầu gối, các vùng da đầu, mông và mặt. (Điều đáng ghi nhận là cả hai loại bệnh này có thể tồn tại chung một chỗ ở một số trường hợp.)

Đặc điểm của vết thương do vẩy nến thường rõ nét hơn với viền đậm và vẩy dày cộm.

9. Các phương pháp điều trị bệnh vẩy nến ra sao?

Có nhiều giải pháp có thể giảm bớt các biểu hiện của bệnh vẩy nến. Các cách điều trị thông dụng gồm có:

• Kem chứa steroid.
• Sản phẩm dưỡng ẩm cho da bị khô.
• Medications làm giảm sự phát triển của tế bào da (anthralin).
• Lotion hoặc shampoo.
• Mỡ chứa vitamin D3.
• Sản phẩm chứa vitamin A, hay còn gọi là retinoid.

Đôi khi chỉ cần dùng kem hoặc mỡ là đủ để cải thiện tình trạng da. Tuy nhiên, nếu ban đỏ lan rộng hoặc khiến bạn bị đau khớp, bạn cần đến các biện pháp điều trị mạnh mẽ hơn. Đau khớp là triệu chứng cảnh báo bạn có thể phải đối mặt với viêm khớp do vẩy nến.

Bác sĩ sẽ lập kế hoạch điều trị dựa trên:

• Mức độ nghiêm trọng của bệnh ngoài da.
• Vùng da bị ảnh hưởng trên cơ thể.
• Độ tuổi của người bệnh.
• Tình trạng sức khỏe tổng thể.

Bệnh viêm vẩy nến không có phương pháp chữa trị dứt điểm. Dù các triệu chứng không liên tục ở mức 100% suốt thời gian, chúng sẽ trỗi dậy và lắng xuống theo chu kỳ trong đời. Vì vậy, chăm sóc vẩy nến hướng đến việc làm giảm biểu hiện bệnh và cải thiện chất lượng sống cho người bệnh.

Thuốc chống viêm, sản phẩm bôi da, tiêm corticosteroid, giảm đau và phương pháp chiếu sáng là các lựa chọn điều trị bệnh vẩy nến thường gặp.

10. Vai trò của nấm trong điều trị triệu chứng vẩy nến

Lịch sử sử dụng nấm dược liệu là lâu đời và đáng kính. Nó đã được ứng dụng hàng ngàn năm như một phương thuốc tăng cường hệ miễn dịch, chống khuẩn và giảm viêm cũng như chữa trị mệt mỏi và các chứng bệnh mạn tính liên quan đến chuyển hóa.

Trước đây, nấm dược liệu chủ yếu chỉ dành cho các nhà y học cổ truyền, nhưng ngày nay chúng đang được đón nhận rộng rãi ở nước phương Tây.

Các loại nấm có khả năng bảo vệ gan, não, xương, tim mạch và cải thiện khả năng chuyển hóa glucose cùng chất béo. Điều này nhờ vào các thành phần có hoạt tính sinh học như polysacarit-glucan phức hợp hay polysacarit-protein cùng lectin, alkaloid, terpenoid, các loại kháng sinh và các phân tử có khả năng kết dính kim loại, có trong nấm.

Dù chỉ là nhằm cải thiện diện mạo và sức khoẻ của làn da hay giúp giảm phụ thuộc vào thuốc men, nghiên cứu về nấm – những nguồn liệu pháp đã được sử dụng để chăm sóc da từ hàng trăm năm nay – đang được quan tâm xem liệu chúng có thể trở thành yếu tố không thể thiếu trong cách chăm sóc da hàng ngày hay không.

11. Các nấm dược liệu hỗ trợ điều trị vẩy nến

Có một số loại nấm có lợi trong việc kiểm soát bệnh vẩy nến, nhờ vào các tính chất giảm viêm, điều chỉnh miễn dịch và giảm căng thẳng của chúng.

Dưới đây liệt kê các loại nấm dược liệu hữu ích cho việc điều trị vẩy nến:

Nấm chaga

Nấm Chaga

Khả năng chống viêm và làm giảm mức độ căng thẳng của Nấm Chaga đã được ghi nhận từ các nghiên cứu. Chaga cũng mang lại lợi ích trong việc điều trị bệnh vẩy nến nhờ đặc tính chống viêm của nó.

Các protein được sản xuất từ nấm có chức năng kiểm soát tình trạng viêm. Cytokine là loại protein có tác dụng kích hoạt sự hình thành của tế bào bạch cầu, hỗ trợ trong việc đối phó với viêm và nhiễm trùng.

Một thí nghiệm trên động vật đã áp dụng chiết xuất từ nấm Chaga để điều trị cho những chuột đang gặp tình trạng viêm ruột. Việc sử dụng chiết xuất nấm chaga ở liều lượng 50 và 100mg/kg cân nặng của chuột đã cho thấy khả năng giảm TNF-alpha – một dạng protein đóng vai trò truyền tải thông tin trong hệ miễn dịch, và cũng là yếu tố chính gây ra bệnh vẩy nến.

Nấm linh chi

Căng thẳng cùng với lo âu không chỉ tác động tiêu cực đến sức khỏe cơ bản mà còn làm trầm trọng thêm các vấn đề sức khỏe hiện hữu, bao gồm bệnh vẩy nến. Bằng cách giảm bớt căng thẳng và lo âu, ta có thể nâng cao tình trạng sức khỏe và đem lại niềm vui trong cuộc sống.

Được biết đến như một chất thích nghi cực kỳ mạnh mẽ, nấm linh chi giúp điều hòa hormone gây stress, qua đó ảnh hưởng đến tâm trạng và tình cảm. Nấm linh chi cân bằng phản ứng phát sinh do stress của cơ thể thông qua tác động lên tuyến thượng thận, giảm thiểu hàm lượng cortisol và adrenaline, những hormone thường tăng lên khi cảm thấy căng thẳng.

Khám phá thêm: Các lợi ích của nấm linh chi cho sức khỏe mà bạn nên biết.

Nấm vân chi

Nấm đuôi gà tây, hay còn gọi là nấm vân chi, được đánh giá cao với khả năng điều tiết miễn dịch, một đặc tính quan trọng trong việc hỗ trợ điều trị bệnh vẩy nến. Nấm vân chi có thể điều chỉnh hệ thống miễn dịch, tăng cường hoặc ức chế nó tùy theo nhu cầu.

Xét về mặt bệnh vẩy nến là rối loạn tự miễn khi hệ miễn dịch tấn công chính tế bào của cơ thể, sự hỗ trợ từ nấm vân chi là vô cùng có ích đối với sức khỏe.

Đông trùng hạ thảo

Đông trùng hạ thảo đóng vai trò trong việc kiểm soát viêm. Nấm này nổi tiếng với đặc tính chống viêm mạnh, có ích lợi không nhỏ trong việc điều trị bệnh vẩy nến.

Các nghiên cứu đã được thực hiện để xem xét khả năng chống viêm của Cordyceps. Trong một nghiên cứu (3), siêu thực phẩm này đã được minh chứng là có ý nghĩa trong kiểm soát các quá trình viêm nhiễm.

Đọc thêm: 10 lợi ích của Đông trùng hạ thảo dựa trên nền tảng khoa học.

Nấm hầu thủ

Mặc dù vẫn chưa có nhiều nghiên cứu đặc biệt về mối liên hệ giữa bệnh bờm sư tử và bệnh vẩy nến, nhưng được biết đến với khả năng chống viêm, nấm hầu thủ có thể hữu dụng trong việc đối phó với các bệnh rối loạn tự miễn dịch như bệnh vẩy nến. Các rối loạn tự miễn dịch khác cũng có thể được điều trị nhờ vào đặc tính chống viêm này.

Với tình trạng viêm mạnh mẽ ngoài tầm kiểm soát xảy ra trong cơ thể, ta có thể tin tưởng vào khả năng của nấm bờm sư tử trong việc hỗ trợ giảm nhẹ quá trình phát triển của bệnh vẩy nến cũng như làm dịu các triệu chứng liên quan.

Không những thế, bờm sư tử cũng thúc đẩy sự phát triển của dây thần kinh và góp phần giảm đau đớn, nhờ đó mà có thể nâng cao chất lượng sống cho những người chịu đựng bệnh vẩy nến.

12. Cách hòa nhập nấm dược liệu vào liệu pháp điều trị bệnh vẩy nến hàng ngày như thế nào?

Có đa dạng phương pháp sử dụng nấm dược liệu và chúng xuất hiện dưới nhiều hình thức sản phẩm.

Việc ăn nấm đã được nấu chín là một ví dụ, như việc sử dụng nấm đông trùng hạ thảo hay hầu thủ trong món súp, canh, các món xào hay lẩu.

Đối với dạng viên nén, tinh chất lỏng hoặc viên nang, nấm dược liệu cũng sẵn có. Một phương thức khác để phối hợp chúng vào việc chăm sóc bệnh vẩy nến của bạn là trộn bột nấm (như bột nấm linh chi, bột đông trùng hạ thảo,…) vào trà, cà phê hoặc sinh tố.

Bên cạnh việc bổ sung nấm dược liệu, việc điều chỉnh lối sống cũng đem lại lợi ích đáng kể trong việc đối phó với bệnh vẩy nến.

Thực hiện giảm bớt căng thẳng, ăn uống cân đối và điều chỉnh lối sống lành mạnh như bỏ thuốc lá, hạn chế rượu bia và tập thể dục giúp kiểm soát tốt các biểu hiện của bệnh vẩy nến.

Khám phá thêm: 18 cách chế biến đông trùng hạ thảo tại gia

Kết luận

Bệnh vẩy nến là bệnh lý ngoài da có thể đi theo bạn suốt đời và có liên quan đến phản ứng miễn dịch tăng cường nhưng không lây nhiễm. Mặc dù không thể chữa trị hoàn toàn, các cách thức điều trị có thể làm bớt đi triệu chứng của bệnh. Nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng nấm làm giảm vẩy nến có thể là phương án điều trị triệu chứng hiệu quả. Do khả năng chống viêm, điều hòa hệ miễn dịch và giảm căng thẳng, các loại nấm này ngày càng được ưa chuộng như một thành phần không thể thiếu trong chăm sóc da.

Bài viết từ Giàu Chất giải đáp thắc mắc: Bệnh vẩy nến là gì? Hy vọng thông tin mà chúng tôi mang đến sẽ hữu ích cho những ai đang tìm hiểu về bệnh lý này cũng như những vấn đề sức khỏe nói chung.